Maak korte metten met micro-agressie
Waarom je van Jakhals-taal naar verbindende communicatie moet switchen.
‘Je bent best technisch voor een vrouw.’ ‘Maar waar kom je écht vandaan?’ ‘Je ziet helemaal niet dat jij een beperking hebt!’
Deze uitspraken lijken onschuldig, misschien zelfs bedoeld als compliment, maar ze kunnen flink verkeerd vallen. Zulke subtiele opmerkingen en gedragingen worden micro-agressie genoemd. Hoewel vaak onbedoeld, geven ze mensen het gevoel dat ze anders zijn of er niet bij horen. Tijd om hier korte metten mee te maken, en dat kan met behulp van de theorie van Geweldloze Communicatie.
Wat is Jakhals-taal?
In de theorie van Geweldloze Communicatie introduceerde Marshall Rosenberg het concept van ‘Jakhals-taal’. Deze communicatievorm is vaak beschuldigend, beoordelend of dwingend. Jakhals-taal kan ook sluipend optreden, bijvoorbeeld in de vorm van micro-agressies: kleine, subtiele opmerkingen die onbedoeld kwetsend zijn. Denk aan: ‘Wat spreek jij goed Nederlands!’ tegen iemand met een migratieachtergrond. Hoewel dit als aardig bedoeld kan zijn, legt het onbewust de nadruk op een verschil en kan het buitensluiting versterken.
Van Jakhals-taal naar Giraffe-taal
De tegenhanger van Jakhals-taal is ‘Giraffe-taal’: een verbindende en empathische manier van communiceren. De giraffe, met zijn grote hart en lange nek, symboliseert overzicht en compassie. Door Jakhals-taal te vervangen door Giraffe-taal, kun je micro-agressie op de werkvloer ombuigen naar inclusieve en respectvolle communicatie. Hoe doe je dat? Hieronder een aantal praktische tips.
Tips voor het ombuigen van micro-agressie naar verbindende communicatie
1.
Wees bewust van wat je zegt
Vaak zijn micro-agressies het resultaat van onbewuste vooroordelen. Merk je dit bij jezelf of je collega's? Organiseer een interactieve workshop waarin je je team uitnodigt om samen te reflecteren. Deel voorbeelden van Jakhals-taal en laat zien hoe Giraffe-taal eruitziet. Bijvoorbeeld:
- Jakhals: ‘Je bent verrassend jong voor zo’n functie.’
- Giraffe: ‘Wat knap dat je al zo’n mooie positie hebt bereikt!
2.
Oefen empathisch luisteren
Empathie is de kern van Giraffe-taal. Luister niet alleen naar de woorden, maar ook naar de gevoelens en behoeften erachter. Als iemand zich gekwetst voelt door een opmerking, erken dat gevoel en vraag door: ‘Kun je me uitleggen wat je raakt aan wat ik zei?’
3. Gebruik de vier stappen van Geweldloze Communicatie
- Waarneming: Beschrijf wat je ziet zonder te oordelen (‘Ik hoor je zeggen...’).
- Gevoel: Benoem hoe je je voelt (‘Ik merk dat ik me ongemakkelijk voel bij die opmerking’).
- Behoefte: Vertel wat je nodig hebt (‘Ik hecht waarde aan een inclusieve sfeer’).
- Verzoek: Doe een concreet verzoek (‘Zou je het fijn vinden om hier samen naar te kijken?’).
4.
Geef het goede voorbeeld
Ben jij leidinggevend of manager? Dan speel je een cruciale rol in het bevorderen van verbindende communicatie. Gebruik zelf Giraffe-taal en spreek subtiele micro-agressies aan, zonder de ander te veroordelen. Bijvoorbeeld: ‘Ik hoor wat je zegt, maar ik denk dat dit anders kan overkomen dan je bedoelt. Zullen we kijken hoe we dit anders kunnen verwoorden?
5.
Creëer een veilige cultuur
Zorg dat iedereen zich vrij voelt om opmerkingen te bespreken. Een vertrouwenspersoon of een anonieme meldplek kan daarbij helpen. Bovendien kun je afspraken maken over hoe je met elkaar omgaat en wat je doet als iemand zich gekwetst voelt.
Waarom verbindende communicatie werkt
Het bespreekbaar maken van micro-agressie en het gebruik van verbindende communicatie zorgt niet alleen voor een inclusievere werkvloer, maar versterkt ook de samenwerking en betrokkenheid in je team. Medewerkers voelen zich gehoord en gewaardeerd, wat de werksfeer en productiviteit ten goede komt.
Meer weten? Ik ondersteun ondernemers, leidinggevenden en teams met praktische trainingen en advies over inclusieve communicatie. Samen maken we een plek waar iedereen zichzelf kan zijn. Neem contact met me op en ontdek wat ik voor je kan betekenen!
